Veel computeren en bellen maakt pubers moe en ziek

Internetten, gamen, sms’en en bellen: hoe meer tijd Finse tieners hieraan besteden, des te minder slaap zij krijgen. Met alle gevolgen van dien (Journal of Adolescence, online 18 sept).

Overmatig computergebruik gaat vaak hand in hand met nek- en rugklachten, overgewicht, agressief gedrag, en slaapstoornissen. Slaapgebrek heeft weer invloed op allerlei hormonen en de stofwisseling. Psychologen van de Universiteit van Tampere denken dat dit slaapgebrek misschien de relatie kan verklaren tussen het ict-gebruik en gezondheidsklachten bij kinderen en pubers.

Zij vroegen ruim 7.000 Finse jongeren van 12, 14, 16 en 18 jaar oud schriftelijk naar hun computer- en mobiele telefoongebruik. Naast antwoorden over de duur, frequentie en aard ervan, vulden de jongeren in hoe zij hun eigen gezondheid inschatten. Ze konden aangeven hoe vaak ze de afgelopen zes maanden last hadden gehad van nek- of schouderpijn, rugpijn, maagpijn, spanning, irritatie, woede-uitbarstingen, slapeloosheid, hoofdpijn, trillende handen, duizelingen, of gevoelens van slapte. Ze moesten ook aangeven hoe laat ze naar bed gingen, hoe lang ze sliepen en hoe vaak ze overdag moe waren.

Uit de gegevens kwam een duidelijk verschil tussen jongens en meisjes naar voren. Jongens speelden vaker spelletjes op de computer dan meisjes, en jongens van 14 jaar en ouder surften en e-mailden ook meer. Tien procent van de jongens van 14 zat meer dan vier uur per dag te gamen.

Onder 12-jarigen speelde bijna de helft van de jongens een tot drie uur per dag, en bijna 7 procent zelfs meer dan vier uur per dag. Meisjes speelden sporadisch maar waren meer met hun mobieltjes in de weer dan jongens. De meesten gebruikten hun mobieltje minder dan een uur per week, maar rond de 10 procent van de meisjes tussen de 14 en 16 jaar deed dat tot drie uur per week, en bijna 5 procent van de 14-jarigen zelfs meer dan vier uur per dag.

Rekenmodellen maken zichtbaar dat intensief gebruik van het mobieltje bij meisjes samenhing met een kortere nachtrust, en via moeheid overdag met een slechte (gerapporteerde) gezondheid. Bij jongens was er een relatie tussen intensief surfen en gamen, en slaap- en gezondheidsklachten. De conclusie: gebruik van computers en gsm’s door jongeren vormt een risico voor gezondheidsklachten, door slaapstoornissen en moeheid overdag.

Verschenen in NRC Handelsblad van zaterdag 30 september 2006